Gayrimenkul Değerleme Ne Demek ve Nasıl Yapılır?

Gayrimenkul Değerleme, belli bir dönemde yasal prosedürler de dikkate alınarak ve piyasa koşulları değerlendirilerek bağımsız olarak gayrimenkulün değerinin tespit edilmesi işlemidir. Eskiden taşınmaz değerleme hatta  taşınmaz kıymet takdiri olarak anılan iş, günümüzden gayrimenkul değerleme olarak anılmaktadır. Gayrimenkullerle birlikte gayrimenkullerin parçası olarak sayılabilecek, sanayide ve diğer sektörlerde kullanılan makine ve ekipmanların, markası, fonksiyonelliği, bakım durumu, yıpranması, servis kolaylığı, yedek parça vb. kriterler başta olmak üzere, makine ve ekipmanların özelliğine göre değişkenlik gösteren durumlar göz önüne alınarak değerleme çalışmaları yapılmaktadır. Kira Değeri tespiti ve Üst Hakkı Değeri tespiti de Gayrimenkul Değerleme kapsamında yapılabilmektedir.

Gayrimenkul değerleme (taşınmaz değerleme) SPK ve BDDK lisanslı Gayrimenkul Değerleme firmaları tarafından Gayrimenkul Değerleme Lisansı’na sahip uzmanlar (Konut Değerleme Lisansı’na sahip uzman sadece konut değerlemesi yapabilir) ile yapılmaktadır. Gayrimenkul değerleme çalışması, müşteri talebi ile başlar müşterinin teklif onayı, hizmet sözleşmesinin imzalanması, uzmana işin atanması, saha ve resmi kurum çalışmaları, edinilen bilgi/belgeler ve tespitlere göre raporlama süreci ile devam eder. Gayrimenkul Değerleme Uzmanlarının hazırladığı raporlar, değerleme şirketinde denetmen olarak görev alan SPK lisanslı uzmanlarca kontrol edilir, Şirketin sermayesinde en az %10 oranında pay sahibi olan, şirket adına değerleme raporlarını imza yetkisine sahip olan Sorumlu Değerleme Uzman’ı tarafından da onaylanır.

Genel olarak değerlemede üç yaklaşım kullanılmaktadır. Bunlar, maliyet yaklaşımı, pazar (emsal karşılaştırma) yaklaşımı ve gelir yaklaşımıdır. Değerleme çalışmalarında pazar değeri görüşünün oluşmasında bu üç yaklaşım da kullanılmasına çalışılmalıdır. Değerleme çalışmalarında, gayrimenkulün türüne göre uygulanabilir olan veya yeterli veriye ulaşılabilen yöntem veya yöntemlerin tercih edilmesi önem arz etmektedir.

Değerleme yaklaşımlarının güvenilirliği piyasa verilerinin ulaşılabilirliği ve kıyaslanabilirliğinin yanı sıra alıcıların motivasyon ve düşünceleri ile ilişkilidir. Değerleme çalışmalarımızda yukarıda belirtilen konular dahilinde her üç yöntem ile de değerleme çalışması sonuçlandırılmaya çalışılmaktadır. Gayrimenkulün türü, verilerin yeterliliği ve güvenilirliği gibi yukarıda açıklanan temel prensipler dahilinde bazı durumlarda bu yaklaşımlardan bir veya iki tanesi de tercih edilmektedir. 

Kalme Kurumsal olarak da uluslararası kabul görmüş standartlar ve yerel düzenlemelere göre, bilimsel yöntemler kullanarak tüm gayrimenkul değerleme çalışmaları yapılmakta ve raporlanmaktadır.

Bu yazımızı da okumak isteyebilirsiniz:  “Gayrimenkul Değerleme Hakkında Sıkça Sorulan Sorular”